Przyczyną wpadania przedsiębiorstw w "spiralę śmierci kosztów stałych" nie jest (bezpośrednio) ponoszenie kosztów niewykorzystanych zasobów ale ich doliczanie m.in. do kosztów wytworzenia wyrobów. 

W konsekwencji zawyżamy koszty wytwarzanych  wyrobów i próbujemy je ulokować na rynku po zawyżonych cenach, co z mniejszym lub większym opóźnieniem czasowym ze strony rynku i konkurencji powoduje ograniczenie popytu i jeżeli nie powoduje spadku sprzedaży w liczbach bezwzględnych to z reguły utrudnia osiąganie zadowalających poziomów dynamiki sprzedaży.

Przyczyną bezpośrednią, uruchomiającą całą spiralę, jest więc metoda kalkulacji kosztów oraz jej wpływ na groźne modele myślowe a w konsekwencji niebezpieczne wzorce zachowań menedżerów.